TİSK’İN “İŞGÜCÜ PİYASASI BÜLTENİ”NDEN:
“Çalışma çağındaki nüfusun yarısından fazlası istihdam edilerek çalışma ve kazanç sağlama olanağından yoksun”
“İşsizlik en fazla yüksek öğretim mezunlarında artıyor”
“İşsizlik başvurularının Haziran’da en yüksek seviyeye ulaşması, işsizlik oranında artış olacağı düşüncesini doğuruyor
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türkiye’de çalışma çağındaki nüfusun yarısından azının (26 milyon 638 bin kişi) istihdam edilerek çalışma ve kazanç sağlama olanağına sahip olduğunu, yarısından fazlasının (31 milyon 41 bin kişi) ise bundan yoksun durumda bulunduğunu bildirdi. TİSK, istihdam artışının ivme kaybettiğine, artış hızının Nisan 2015’de bir önceki yılın aynı ayındakine göre, yüzde 5.7’den, yüzde 1.7’ye indiğine de dikkat çekti.
TİSK’in, TÜİK ve İŞKUR’un verilerinin yanı sıra kısa vadeli istihdam beklentilerine yönelik olarak yapılan anketlerin sonuçlarından yararlanarak hazırladığı “İşgücü Piyasası Bülteni”nde, yüzde 46.2’lik istihdam oranını yükseltmek açısından en fazla potansiyele sahip grubun ise 11 milyon 503 bin kişi ile ev kadınları olduğu belirtilerek, “kadınların çalışma isteği, işgücüne katılma oranını artırmaya devam ediyor” denildi.
Bülten’de, Nisan’da işgücü artışının da bir yıl önceye göre yarı yarıya azaldığı belirtildi. Buna göre, 2014 Nisan döneminde 1 milyon 633 bin kişi olan işgücü artışı, bir yılda yüzde 45,9 oranında küçüldü. Yıllık işgücü artışı Ocak 2015’te 1 milyon 452 bin kişi olmuştu. Bültende şöyle denildi: “Nisan’da kayda değer istihdam artışı sağlayan tek sektör hizmetler oldu; inşaat yerinde saydı, tarımda ve sanayide istihdam geriledi. Sanayide 46 bin kişilik kayıp var. Yılın ilk 4 ayında ise istihdam tarımda ve inşaatta azalırken, sanayide değişmedi, hizmetlerde önemli artış görüldü.”
“İŞSİZLİK YÖNÜNÜ AŞAĞIYA ÇEVİRDİ”
Bülten’e göre, Nisan 2015 itibarıyla 2 milyon 821 bin kişi olarak tespit edilen toplam işsiz sayısı, bir yıl önceye göre yüzde 9.4 oranında arttı. Ancak, işsiz sayısındaki artışın hızı Aralık 2014’ten bu yana yavaşladı. Nisan 2015 itibarıyla bir yıl önceye göre 0,6 puan artarak yüzde 9.6 olan işsizlik oranına da değinilen Bülten’de, “2014’ün ikinci yarısında yükselen işsizlik oranının 2015’in ilk çeyreğinde yönünü aşağıya çevirdiği anlaşılmaktadır. Mevsimsellikten arındırılmış veriler de bunu teyit etmektedir. 2012 ve 2013’te yüzde 8-9 bandında iken ekonomik büyümedeki hız kaybı nedeniyle artık yüzde 10’larda gezinen işsizlik oranının gelecekteki durumu yine büyümeye bağlı olarak değişecektir” denildi.
TİSK Bülteni’nde, 2015 Nisan döneminde Türkiye’nin klasik işsizlik oranı açısından durumu diğer ülkelerle de karşılaştırılarak, “dünyadaki belli başlı 44 ülke içinde işsizliğin en yüksek olduğu 11’inci ülke pozisyonunu koruduğu anlaşılmaktadır” ifadesi kullanıldı.
İŞSİZLİK BAŞVURULARI, İŞSİZLİK ORANINDA ARTIŞA İŞARET
Bülten’de, İŞKUR verilerine göre, işsizlik ödeneğine başvuranların sayısının 2007 yılında 246 bin iken, 2009 yılında krizin etkisiyle 598 bine vardığı, 2010’da 427 bine gerilediği, 2011 yılı genelinde ise yeniden yükselip 441 bin olduğu belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“Başvuru sayısının 2012 yılında 566 bine yükselmesi ve 2013 yılında 763 bine çıkarak 2009 seviyesini dörtte bir oranında aşmış bulunması dikkat çekicidir. Başvuru sayısı aylık olarak incelendiğinde ise, 2013 Mart ayında 58 bin seviyesinde olan başvuru sayısının 2014 Ocak ayında 87 bine, 2015 Ocak ayında ise 111 bine çıktığı görülmektedir. Söz konusu sayı Haziran 2015’te 119 bini aşarak bugüne kadarki en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Bu durum, işsizlik oranında artış olacağı düşüncesini doğurmaktadır.
- İstihdamdaki artış, ücretli çalıştırmadaki yükselişten kaynaklandı.
- Genç istihdamı oranı Şubat’tan beri düşüşte. Genç kadınların sadece beşte biri çalışıyor.
- Kayıtdışı istihdam önemli ölçüde azaldı. Ücretlilerde kayıtdışı %16’ya indi.
- Son bir yılda istihdam imkanı bulanların tamamına yakını yükseköğretim mezunu.
- Tarım dışı işsizlik oranı da 0,8 puan artışla %11,6’ya çıktı.
- Kadın işsiz sayısındaki yıllık artış %17,2 ile genel ortalamanın iki katı.
- Genç işsizliği yükseliyor.
- İşsizlik en fazla yükseköğretim mezunları grubunda artıyor. Toplam işsiz sayısı yıllık bazda %9,4 artarken, yükseköğretim mezunu işsiz sayısındaki artış %24,7. Yükseköğretim mezunu işsizler Nisan 2014’te toplam işsizlerin %18,7’sini oluşturuyordu. Nisan 2015’te bu pay %21,3’e çıktı.
- İşsizlerin %57,8’i 5 ay ve daha kısa süreden beri iş arıyor. Uzun süreli (1 yıl ve daha çok) işsizlerin payı %22,5.
- En geniş işsizlik tanımına göre Türkiye’de işsizlik oranı %17,8 ve 5 milyon 656 bin işsiz var.
- Haziran ayında reel kesimin istihdam artışı beklentisi azalırken, tüketicinin beklentisi hafifçe arttı.