Rusya Atom Enerjisi Kurumu Rosatom tarafından Soçi’de düzenlenen küresel, sanayi ve tartışma etkinliği Uluslararası Nükleer Enerji Forumu ATOMEXPO-2019 sona erdi.
Bu yıl 11’incisi gerçekleştirilen ATOMEXPO-2019 Forumu’nda imzalanan işbirliği anlaşmaları ve sözleşmelerin sayısı arttı. 15-16 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilen forumun iki gününde 40’tan fazla işbirliği anlaşması için imza töreni düzenlendi. Geçen yıl ise ATOMEXPO’da 39 anlaşma yapılmıştı.
13 bin metre kareden fazla sergi alanına sahip olan fuar alanında 650’yi aşkın şirket ağırlandı. ATOMEXPO-2019 Forumu etkinliklerine 4 binden fazla delege ve konuk katıldı. Forumun etkinlik ve çalışmalarını Rusya ile yurtdışından gelen 290’dan fazla medya temsilcisi dünyaya duyurdu.
“Daha iyi bir yaşam için nükleer teknolojiler” konulu genel tartışmanın açılış konuşmasını yapan, Rusya Federasyonu Merkez İdari Yönetim Başkan Yardımcısı ve Rosatom Denetleme Kurulu Başkanı Sergey Kiriyenko şöyle konuştu:
”BM’nin sürdürülebilir kalkınması için iki küresel görevin yapılması gerekiyor. İnsanlığı yoksulluktan kurtarmak ve dünyayı iyileştirmek. Bu konuda ne ilk ne de ikincisi yeterli enerji rezervi olmadan çözülemez. Nükleer enerji tüm bu sorunların çözülmesinde kilit rol oynayabilir. Gerçekten de, temiz ve güvenilir bir enerji kaynağının yanı sıra, barışçıl atom, bilimin, eğitimin, ilaçların, tarımın ve su kaynaklarına erişimin gelişmesine de katkıda bulunuyor. Şunu da vurgulamak gerek ki, bir nükleer enerji santralinin inşası, her bir ülkenin ekonomisini büyütür. Böylece kendisine iyi sonuç çıkaran bir itici güç haline gelir.”
Genel kurul toplantısına Ekonomi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Nükleer Enerji Ajansı Genel Direktörü William D. Magwood IV, Sırbistan İnovasyon ve Teknolojik Gelişme Bakanı Nenad Popovich, Hindistan Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı Kamlesh Vyas, Birinci Özbekistan Enerji Bakan Yardımcısı – Uzatom Ajansı Direktörü Jurabek Mirzamakhmudov, Avrupa Komisyonu Enerji Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Jurabek Mirzamakhmudov, Avrupa Komisyonu Enerji Genel Müdülüğü Başkan Vekili Thomas Gerassimos, Zambia Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Roland Msiska ve Rosatom Devlet Kurumu Genel Müdürü Alexey Likhachev iştirak etti. Panelistler, farklı ülkelerin temsilcilerinin atomik teknolojilerin kilit etkilerini ve değerlerini nasıl gördüklerini ve modern müşterilerin neden atom enerjisini seçtiklerini tartıştı.
Rusya Atom Enerjisi Kurumu Rosatom Genel Müdürü Alexey Likhachev, BM’nin 17 sürdürülebilir kalkınma hedefinin atom teknolojisi sunan çözümlerle temas ettiğini belirterek, aynı zamanda yeni bilgi ve teknolojileri uygulamanın önemine dikkat çekti. Likhachev, “Yeni bilgiye ihtiyacımız var. Hem acemi hem de nükleer enerjinin kurucuları olan herhangi bir ülke, atom teknolojilerinin popülasyon içindeki bilgisini ve alaka düzeyini korumalı ve geliştirmeli. Sadece dünya nükleer endüstrisinin kaynaklarının toplu kullanımı, Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmamızı sağlayacak” dedi.
Yuvarlak masa toplantısında ileri atom teknolojilerini kullanan yenilikçi gelişim konularına ilişkin tartışmalar da yapıldı. Uzmanlar, nükleer ve radyasyon teknolojilerinin enerji, sanayi, bilim, tıp ve tarımdaki uygulamalarını inceledi, karbon içermeyen üretimdeki ana eğilimleri ve küresel ortaklıkların sürdürülebilir kalkınmayı sağlamadaki rolünü tartıştı. Katılımcılar, ekonominin enerji ve diğer sektörlerde altyapı projelerinin geliştirilmesi için yeni dijital çözümler ile tanıştı. Bilginin korunması ve insan sermayesinin geliştirilmesi alanındaki zorluklar, yatırımları çekmek için modern yaklaşımlar, nükleer endüstrinin sürdürülebilir kentsel kalkınmaya katkısı, uluslararası enerji projeleri ve daha birçok konu da bu forumda tartışıldı. ATOMEXPO-2019 Forumu’nda 150’den fazla uzman 18 yuvarlak masada buluştu.
ATOMEXPO meydanında ikinci kez Rusya-Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ortaklığında ‘Nükleer Alanda Enerji Yönetimi Okulu’ düzenlendi. Etkinliğe, ulusal nükleer enerji programlarının uygulanmasının çeşitli yönleriyle ilgili sorunları çözme pratiğini tanıyan 19 ülkeden delegeler katıldı.
Forumda ayrıca, nükleer endüstrisinin gelişimine ve insan enerjisinin yararına atom enerjisinin kullanımına önemli katkılarda bulunan dünya sanayi şirketlerinin olağanüstü hizmetleri için uluslararası profesyonel bir ödül olan ATOMEXPO Ödülleri’nin ikincisi düzenledi. Ödülün sahipleri: “Yaşam kalitesini artırmak için atomik teknolojiler” kategorisinde “Brezilya’da geliştirilen bir elektron hızlandırıcılı çok amaçlı gama ışını ve mobil kurulum” projesi (IPEN-CNEN / SP), “Gelecek için yenilikler” kategorisinde nükleer atıkların işlenmesi için ileri teknolojiler geliştirme projesi (Marubeni Utility Services Ltd., Japonya), “İnsan Sermayesi Gelişimi”kategorisinde UAEK “Nükleer Enerji Yönetimi Okulu” projesi, “En İyi Başlangıç” kategorisinde Tianwan NPP’nin (Çin) inşaat projesi, “Kamu Kabul Edilebilirliği” kategorisinde ise Paks Nükleer Santrali (Macaristan) tarafından uygulanan “Yaratıcı Enerji” projesi oldu.
ATOMEXPO-2019’un en önemli olaylarından biri Soçi’de Olimpiyat Caddesi’ndeki Yeşil Kare Meydanı’nın açılmasıydı (“Yeşil Kare” kavramı, dört karbon içermeyen kaynağa dayanan enerjinin gelişimini ifade eder: rüzgar, su, güneş ve atom). Bu meydan, Rosatom’un Soçi kentinin Imeretinsky Bölgesinin altyapısının gelişmesi için yapılan bir katkıydı. Açılış törenine ve ilk fidelerin ekimine UAEK, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü Nükleer Enerji Ajansı, Dünya Nükleer Birliği ve Rosatom başkanları katıldı. Kare, ATOMEXPO-2019 çerçevesinde “Sürdürülebilir Kalkınma Alanı” sergisini oluşturan bitkilerden oluşacak ve merkez unsuru ise bu yılki forumun ana sembolü Zeytin ağacı oldu.
ATOMEXPO-2019 Forumu’na katılan ülke temsilcilerinin sayısında toplamda 74 ülke ile bir rekor kırıldı. (2018’de 68, 2017’de 65, 2016’da ise 55 ülke). Ayrıca, Nikaragua, Dominik Cumhuriyeti ve Katar foruma ilk kez katılan üç ülkeydi.